Ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym – co trzeba wiedzieć?

Gdy stan zapalny atakuje struktury zęba i okoliczne tkanki, zwykle towarzyszy temu ból. Jeżeli podczas wizyty u stomatologa okazuje się, że jednym sposobem leczenia jest ekstrakcja, może budzić ona niepokój u pacjentów. Czy można usunąć ząb przy stanie zapalnym i czy na pewno jest to bezpieczne? Rozwiewamy wątpliwości.

Czy możliwa jest ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym?

W większości przypadków ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym jest możliwa. Jednak w takiej sytuacji zabieg wymaga od dentysty szczególnej ostrożności i odpowiedniego przygotowania pacjenta. Stomatolog musi dokładnie ocenić sytuację kliniczną danego przypadku. Bierze wtedy pod uwagę lokalizację infekcji, jej nasilenie oraz ogólny stan zdrowia pacjenta.

Ekstrakcja zęba ze stanem zapalnym jest niekiedy konieczna w trybie „na cito”. Dzieje się tak, gdy jego pozostawienie w szczęce lub w żuchwie mogłoby grozić poważnymi powikłaniami – np. rozprzestrzenieniem się infekcji na sąsiednie struktury.

Stan zapalny przy ekstrakcji zęba – co to właściwie znaczy?

Stan zapalny przy ekstrakcji zęba to infekcja w obrębie jego struktury lub otaczających go tkanek. Może dotyczyć np. miazgi. Jego przyczyną jest wtedy odsłonięcie tej unerwionej i unaczynionej struktury na skutek rozległego uszkodzenia korony przez próchnicę.

Poważnym problemem jest stan zapalny tkanek okołowierzchołkowych – czyli znajdujących się wokół wierzchołków korzeni zębowych tkwiących w kościach. Zwykle są z niego odpowiedzialne bakterie. Ekstrakcja jest w takiej sytuacji ostatecznością, ale niestety bywa konieczna. Przeprowadza się ją np. jeżeli leczenie kanałowe jest niemożliwe lub jeżeli nie przynosi pożądanego skutku. Zapalenie tkanek okołowierzchołkowych może spowodować pojawienie się ropnia i poważne powikłania związane z szerzącą się infekcją.

Infekcje zębopochodne wykazują tendencję do szybkiego rozprzestrzenia się i zajmowania przestrzeni anatomicznych w obrębie głowy i szyi. Mogą powodować m.in. infekcyjne zapalenie wsierdzia, zapalenie płuc, chorobę wieńcową, zapalenie mięśnia sercowego, udar mózgu, ropień mózgu, a nawet sepsę¹. Dlatego jeżeli jedynym sposobem leczenia wskazanym przez stomatologa jest ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym, nie należy z nią zwlekać.

Jak przebiega ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym?

Stomatolog przed przystąpieniem do zabiegu dokładnie ocenia nasilenie stanu zapalnego oraz ryzyko potencjalnych powikłań. Niekiedy jeszcze przed ekstrakcją zaleca również wdrożenie antybiotykoterapii.

Badanie stomatologiczne

Lekarz przeprowadza wywiad medyczny, podczas którego pyta o historię dolegliwości, stosowane leki oraz choroby współistniejące. Wykonuje też RTG zęba, który ma być usunięty. Badanie rentgenowskie pozwala ocenić stan korzeni zęba, obecność zmian zapalnych przy wierzchołkach korzeniowych oraz anatomię okolicy zabiegu. Na podstawie zebranych informacji stomatolog podejmuje decyzję o możliwości natychmiastowej ekstrakcji lub zastosowaniu antybiotykoterapii jeszcze przed jej wykonaniem.

Znieczulenie przed usunięciem zęba przy stanie zapalnym

Proces zapalny może zmniejszać skuteczność środków do znieczulenia miejscowego. Jednak stomatolog zawsze dba to, aby ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym była bezbolesna.

Przed rozpoczęciem zabiegu lekarz sprawdza skuteczność znieczulenia pola zabiegowego. Dotyka je i „ostukuje”, co pozwala mu ocenić wrażliwość na bodźce. Pacjent nie powinien odczuwać bólu podczas ekstrakcji – jedynie uczucie nacisku i lekkiego rozpierania. Jeśli znieczulenie jest niewystarczające, stomatolog może zadecydować o zmianie techniki jego podania lub większej dawce.

Usuwanie zęba

Stomatolog oddziela dziąsło od szyjki zęba. Następnie używa dźwigni do poluzowania go w zębodole. Po usunięciu zęba lekarz dokładnie przygląda się zębodołowi, pod kątem tego, czy nie zostały w nim resztki korzenia. Może w tym celu ponownie wykonać zdjęcie RTG. Dentysta starannie oczyszcza ranę pozabiegową, a jeśli jest ona rozległa, zakłada szwy.

Zalecania po ekstrakcji zęba przy stanie zapalanym

Stomatolog udziela pacjentowi szczegółowych zaleceń po zabiegowych. Ich przestrzeganie minimalizuje ryzyko powikłań i przyspiesza proces gojenia.

Zwykle po ekstrakcji zęba dentysta zaleca zagryzanie jałowej gazy – przez ok. 30 minut po zabiegu – oraz powstrzymanie się od jedzenia i picia przez 2 godziny od momentu ekstrakcji. Przez pierwszą dobę pacjent nie powinien płukać jamy ustnej. Na liście zaleceń od lekarza znajdą się prawdopodobnie również ograniczenie wysiłku fizycznego, spożywanie płynnych i miękkich pokarmów czy powstrzymanie się od palenia tytoniu.

Lekarz może przepisać też leki przeciwbólowe na receptę i zalecić antybiotykoterapię, której celem będzie zwalczenie infekcji w obrębie tkanek. Pacjent powinien stosować antybiotyk tak długo, jak wskazał to lekarz – nawet jeśli bolesność pozabiegowa czy opuchlizna ustąpią przed przyjęciem zaleconej dawki.

Czego spodziewać się po ekstrakcji zęba przy stanie zapalnym?

W pierwszych dniach po usunięciu zęba przy stanie zapalnym może wystąpić:

• ból o umiarkowanym nasileniu – który zmniejsza się lub znika po przyjęciu leków przeciwbólowych,
• obrzęk twarzy,
• niewielkie krwawienie lub sączenie się surowicy,
• dyskomfort podczas jedzenia.

Ból i inne dolegliwości powinny zmniejszać się z każdym dniem. Jeżeli jednak zamiast tego nasilają się lub utrzymują na tym samym poziomie, nie zwlekaj z wizytą u stomatologa. Koniecznie skontaktuj się z dentystą, jeżeli dolegliwościom tym zacznie towarzyszyć gorączka, przykry zapach z ust lub jeśli zauważysz sączenie się wydzieliny ropnej z zębodołu.

Ekstrakcja zęba przy stanie zapalnym w organizmie

Jeżeli dokucza Ci zapalenie gardła, zatok, oskrzeli, a ząb nie wymaga pilnego usunięcia (bo np. nie boli), warto odłożyć zabieg do momentu wyzdrowienia. Każda infekcja obniża zdolności regeneracyjne organizmu. Oznacza to, że rana po ekstrakcji może wolniej i gorzej się goić, co z kolei prowadzi niekiedy do powikłań pozabiegowych.

Jednak decyzja o tym, czy można usunąć ząb przy stanie zapalnym, zawsze należy do stomatologa. Musisz zaufać dentyście, który zaleci przeprowadzenie zabiegu w najkorzystniejszy dla Twojego zdrowia sposób.